Radiestezja (radiestezja, rabdomancja) – termin określający zdolność pozazmysłowego odczuwania bliżej nieokreślonej energii (promieniowania). Wywodzi się od słowa rabdomancie, oznaczającego “odgadywanie z użyciem różdżki”. Wg radiestezji, każde ciało oraz przedmioty (np. minerały, zakopane obiekty, podziemne wody) posiadają własne promieniowanie, które jest odbierane przez radiestetę za pomocą specjalnych różdżek lub wahadełek. Radiestezja umożliwia zlokalizowanie pożądanych obiektów, zdiagnozowanie stanu rzeczy oraz opis ich oddziaływania (parametry, przymioty).
Z różdżkarstwem w sposób ścisły wiąże się pojęcie geomancji – sztuce wykorzystywania nieokreślonych bliżej energii Ziemi i Kosmosu, w celu odnalezienia odpowiednich (zdrowych) terenów pod zabudowę. Geomancja jest też stałym elementem ideologii feng shui; jej przejawy można spotkać także w magii, neopogaństwie i innych wierzeniach religijnych. Myślenie geomantyczne (obecne już w kulturach starożytnych Chin, Tybetu, Indii, Egiptu, a także w kulturze Indian obu Ameryk) dało początek współczesnej radiestezji.
Pierwszy dokument, który wskazuje na używanie różdżki pochodzi z Niemiec i jest datowany na rok 1420. Przedstawia górnika, który za pomocą różdżki poszukuje złóż metali. Z usługi różdżkarzy korzystano wiele razy: podczas I i II wojny światowej na potrzeby wojska, w celu odnalezienia złodziei i skradzionych rzeczy, w celu odnajdywania złóż mineralnych i wody. W Polsce w 1957 roku zawiązują się różnego typu stowarzyszenia radiestetów o charakterze formalnym. Propagowanie tej metody dokonuje się poprzez liczne kongresy, federacje, publikacje.
Radiestezja należy do jednej z metod wróżbiarstwa, która w Polsce posiada status zawodu (wykonuje go ponad 100 000 Polaków).
Od połowy XIII wieku używano już prototypu dzisiejszego wahadełka – zawieszonego na nitce pierścienia: osoba trzymała go palcem wskazującym i kciukiem nad kubkiem pełnym wody; po sformułowaniu pytania obserwowano reakcję pierścienia: uderzenie o brzeg kubka interpretowano jako odpowiedź twierdzącą, bezruch – przeczącą.
Papież Jan XXII potępił stosowanie wahadełka w roku 1326; w wystosowanym dokumencie nazwał stosowanie tego rodzaju wróżenia “diabelskim sposobem” zdobywania informacji.
Mechanizm działania
Istnieją dwa rodzaje radiestezji:
fizyczna – obserwowanie zachowania różdżki/wahadełka
mentalna – zakłada możliwość porozumiewania się radiestety z różdżką/wahadełkiem w celu uzyskania odpowiedzi na pożądane pytania
Główną rolę w radiestezji pełni różdżka/wahadełko, które są “pośrednikami” (medium) pomiędzy radiestetą a “promieniowaniem” (energią). Ks. Andrzej Zwoliński (Encyklopedia Zagrożeń Duchowych Tom II) podaje:
Za (ich) pomocą radiesteta “rozmawia” z siłą, której się poddaje.
Przykładowo, osoba poszukująca wody obserwuje zachowanie różdżki powoli idąc przed siebie; w poszukiwanym punkcie różdżka wykręca się w dłoni. Jednak jak pisze dalej ks. Zwoliński:
zarówno różdżka, jak i wahadełko mają drugorzędne znaczenie, ponieważ tylko wzmacniają reakcję ciała na siły biorące udział w tym procesie; nie są ich wykrywaczami, nie są też przyrządami pomiarowymi; ta rola przysługuje radiestecie.
Już od XVI wieku podejmowano próby wyjaśnienia tego zjawiska, niemniej do dziś wszelkie próby tłumaczenia mechanizmu działania praktyki radiestezji nie przyniosły żadnych rezultatów. Odpowiedzi na to pytanie nie znajduje współczesna fizyka i znane jej fale mechaniczne, grawitacyjne, magnetyczne czy elektromagnetyczne. Podobnie rzecz ma się z żyłami wodnymi: hydrogeologia nazywa je współczesnym mitem. Jedynie w skałach wapiennych, w których woda jest w stanie rzeźbić, zdarzają się czasem podziemne korytarze czy jaskinie; jednak w polskich warunkach, jeśli takie koryta się tworzą, szybko następuje ich zamulenie lub zapadnięcie. Geolodzy podkreślają, że skutecznie wyznaczyć miejsce przyszłej studni, często należy zorientować się tylko w układzie geologicznym terenu.
Trafność
Liczne eksperymenty naukowe dowodzą, że skuteczność praktyk radiestezji jest równoznaczna z trafnością losową. W badaniach Francisa Hitchinga (USA) różdżkarstwo osiągnęło zaledwie 1% trafności. W badaniach oksfordzkich niepowodzeniem zakończyło się odnalezienie ukrytego mężczyzny przez 14 radiestetów. W RFN (1986) ministerstwo Badań i Technologii RFN wydało 400 000 marek na badania mające potwierdzić istnienie radiestezji, które (pomimo tego, iż badający byli zwolennikami tej praktyki) okazało się negatywne. W Polsce prof. dr hab. Henryk Szydłowski i dr Przemysław Kiszkowski przez ponad 20 lat szukali dowodów potwierdzających zjawisko radiestezji, jednak nie stwierdzili istnienia jakichkolwiek danych, potwierdzających trafność zakładanej przez nich hipotezy badawczej.
Duchowość a radiestezja
Teorią, która odwołuje się do parapsychologii, a jednocześnie próbuje wyjaśnić mechanizm radiestezji, jest teoria sił pozanaturalnych, która odwołuje się do świata magii. Potwierdzenie tej teorii znajduje się przede wszystkim w przytoczonej wcześniej genezie radiestezji (starożytne praktyki wróżbiarskie i magiczne – geomancja, rabdomancja). Różdżką posługują się też okultyści i ezoterycy, w tym czołowy okultysta – Aleister Crowley. Radiestezja opisywana jest z kolei przez zwolenników New Age’u jako rodzaj jasnowidzenia (wróżby), które ma charakter mediumiczny, które otwiera na działanie świata duchowego. Zauważa się także wyraźny związek radiestezji z bioenergoterapią (Mesmer, który dał początek bioenergoterapii, pierwotnie używał różdżki do rozeznawania chorób swoich pacjentów).
Radiestezja zagrożeniem duchowym?
O. Jacques Verlinde (nawrócony były radiesteta i bioenergoterapeuta) pisze:
radiestezja, “niewinna” forma okultyzmu, może być prawdziwym seansem spirytystycznym.
Radiestezja stanowi otwarcie na światopogląd magiczny, otwarcie na duchowość sprzeczną z doktryną chrześcijańską. Świadczą o tym liczne świadectwa nawróconych radiestetów, którzy po licznych duchowych zmaganiach często musiało być poddawanych rytuałom egzorcyzmów.
Demonolog i znawca problematyki okultyzmu i ezoteryzmu, o. Aleksander Posacki podaje (Encyklopedia Zagrożeń Duchowych Tom II): Różdżkarz jako medium otwiera się bowieim na pewne siły nieznanego pochodzenia które można nazwać siłami okultystycznymi, nawet jeśli różdżkarz nazwie te siły “siłami kosmicznymi” twierdząc, iż nie jest przez nie manipulowany.
Już Marcin Luter umieścił różdżkarstwo na liście praktyk naruszających pierwsze przykazanie Boże. Także Święte Oficjum z roku 1942 surowo zakazuje zajmowania się jakimikolwiek praktykami radiestezyjnymi.
Pingback: 9. Radiestezja – Jestem Blisko Ciebie